Tijdens deze lezing wordt ingegaan op de nadagen van de Tweede Wereldoorlog in Heusden-vesting en omgeving. Het drama van de stadhuisramp van 4 op 5 november 1944 staat hierbij centraal. Dat is in 2019 precies 75 jaar geleden.

Tijdens de opmars van de geallieerden eind oktober 1944 schuilen ongeveer tweehonderd mensen in de kelders van het historische stadhuis. De inwoners voelen zich er veilig. Maar de praktijk is anders. Door het opblazen van het stadhuis komen 134 inwoners om het leven. Dat is tien procent van de bevolking.

De toren van de Grote of Catharijnekerk, de Rooms-Katholieke kerk, de Lutherse kerk en de molen worden ook opgeblazen. Deze worden door de Duitsers vernietigd omdat na het oversteken van de Bergsche Maas deze niet als uitkijkpost kunnen worden gebruikt. Als de Schotse bevrijders op 5 november 1944 in Heusden arriveren treffen zij een stadje in diepe rouw aan. Wat een bevrijding had moeten worden wordt een nachtmerrie. Heusden is geteisterd en bevrijd. Het gebied langs de Bergsche Maas wordt tot 5 mei 1945 frontgebied. Een gevolg hiervan is dat de bevolking van Heusden en omgeving verplicht worden geëvacueerd. Jaarlijks wordt op 4 november de stadhuisramp in de vesting, in aanwezigheid van veel schoolkinderen, herdacht.

Heusdenaar Hans van den Eeden plaatst tijdens zijn lezing de stadhuisramp in een bredere context. Hij zal ook ingaan op de situatie in Doeveren, Herpt, Hedikhuizen, Drunen, Vlijmen en Nieuwkuijk. Ook wordt aandacht besteed aan de situatie in het kader van de wederopbouw na de bevrijding. De lezing wordt ondersteund met een PowerPointpresentatie en anekdotes.

Hans van den Eeden heeft verschillende cultuur-historische publicaties op zijn naam staan. In 2018 verscheen van zijn hand het boek Thuis in de abdij. Daar wordt aandacht besteed aan de situatie in Heusden en omgeving in de nadagen van de Tweede Wereldoorlog.